Teleskop, gökbilimcilerin uzaktaki nesneleri görmek için kullandıkları bir araçtır. Çoğu teleskop ve tüm büyük teleskoplar, gece gökyüzünden gelen ışığı toplamak ve odaklamak için kavisli aynalar kullanarak çalışır.
İlk teleskoplar, mercek adı verilen kavisli, şeffaf cam parçaları kullanarak ışığı odakladı. Peki bugün neden ayna kullanıyoruz? Çünkü aynalar daha hafiftir ve mükemmel şekilde pürüzsüz hale getirilmeleri merceklerden daha kolaydır.
Bir teleskoptaki aynalara veya merceklere “optik” denir. Gerçekten güçlü teleskoplar çok loş şeyleri ve çok uzaktaki şeyleri görebilir. Bunu yapabilmek için optiklerin -ayna ya da mercekler- gerçekten büyük olması gerekir.
Aynalar ya da mercekler ne kadar büyük olursa, teleskop o kadar fazla ışık toplayabilir. Işık daha sonra optiklerin şekli tarafından yoğunlaştırılır. Teleskoba baktığımızda gördüğümüz şey bu ışıktır.
Teleskopta en önemli şey nedir?
Bir teleskobun optiği neredeyse mükemmel olmalıdır. Bu da aynaların ve merceklerin ışığı yoğunlaştırmak için doğru şekilde olması gerektiği anlamına gelir. Lekeleri, çizikleri ya da başka kusurları olmamalıdır. Bu tür sorunları varsa, görüntü eğrilir veya bulanıklaşır ve görülmesi zorlaşır. Mükemmel bir ayna yapmak zordur, ancak mükemmel bir mercek yapmak daha da zordur.
Kırıcı teleskop nedir?
Merceklerle yapılan bir teleskopa kırıcı teleskop denir.
Bir mercek, tıpkı gözlüklerde olduğu gibi, içinden geçen ışığı büker. Gözlüklerde bu, nesnelerin daha az bulanık görünmesini sağlar. Bir teleskopta ise uzaktaki şeylerin daha yakın görünmesini sağlar.
Özellikle görme yetisi zayıf olan kişilerin gözlüklerinde kalın camlara ihtiyacı vardır. Büyük, kalın mercekler daha güçlüdür. Aynı şey teleskoplar için de geçerlidir. Uzağı görmek istiyorsanız, büyük ve güçlü bir merceğe ihtiyacınız vardır. Ne yazık ki, büyük bir mercek çok ağırdır.
Ağır mercekleri yapmak ve doğru yerde tutmak zordur. Ayrıca, kalınlaştıkça cam, içinden geçen ışığın daha fazlasını durdurur.
Işık mercekten geçtiği için merceğin yüzeyinin son derece pürüzsüz olması gerekir. Objektifteki herhangi bir kusur görüntüyü değiştirecektir.
